“Trigona Panorama”, ose Trigonat e Selanikut është një ëmbëlsirë klasike me shurup.
Konsiderohet të jetë krijuar për herë të parë nga Helenidet, të cilat nuk e patentuan kurrë recetën. Sot ka shumë receta që imitojnë këtë pamje dhe shije.
Pastiçeri që krijoi ëmbëlsirën që u bë markë tregtare e qytetit, tregon…
“Panorama, atëherë, quhej Arsakli. E bëmë Panoramën, banorët e parë të saj. Ishim refugjatë dhe shumë pak në numër. Prindërit e mi ishin refugjatë, kurse unë jam refugjate.
Deri në vitet 1930, në Panorama kishte vetëm kullota. Dalëngadalë, filluan të ndërtohen shtëpitë e para. Kishte vetëm një anije druri, prapa shkollës së sotme.
Kur prindërit e mi erdhën në Selanik, disa muaj më vonë, shpërtheu lufta. Atëherë vendosën të përfshiheshin në prodhimet e qumështit.
Megjithatë, lopët te Panorama ishin të egra dhe jepnin vetëm 2-3 bidona qumësht. Ne preferuam lopët malteze të Pyleas, të cilat prodhonin sasi më të mëdha qumështi. Në atë kohë lopët ishin komunale.
Pronarë kishte por problemi ishte, kush donte të shkonte t’i kulloste… Kur njëri, kur tjetri.
Kushdo që i kulloste e mbante edhe qumështin.
Në luftë, babai im bleu një dhi. Ai na shpëtoi. Ne kurrë nuk ishim të uritur. Djath dhe kos e bëmë. Pak nga pak, nje kec u bë… dy dhe dy u bënë pesëmbëdhjetë. Edhe pas lufte, kur Greqia nuk ishte në këmbë, në tranzicionin e madh, qumeshti ishte domosdoshmëri.
Qumështi i dhisë është më i miri. Del nga live pa mikrobe. Ja pse mund ta pini pa e zier.
Fillova si tregëtar e po shpërndaja qumësht derë më derë në shtëpitë e Selanikut.
Atëherë nuk kishte shishe. Dikur kishte çamçakëz të përtypur. Shtëpiaket nxorën tenxheren e tyre të vogël për të marrë qumështin.
Kur qumështi “Pure” u lëshua për herë të parë, qumështi i papërpunuar u ndalua dhe qumështorët u prenë Kjo nuk ishte një hit i madh për ne. Tashmë që nga viti 1949 kishim bërë dyqanin tek Panorama. Ishte dyqani i parë i bulmetit dhe pastiçerisë në zonë. Në fillim u hap vetëm në verë dhe më pas gjithë vitin. Që nga viti 1975 jemi këtu në dyqanin që shihni.
Panorama u bë e vogël pas viteve 1970. Pastaj u bë e arritshme që kur njerëzit filluan të blejnë makina. Në të kaluarën, kishte vetëm një KTEL të orës së keqe.
Më kanë ndihmuar shumë klientët që më kanë njohur që kur isha fëmijë. Atyre ua kam borxh suksesin tim. Edhe mua më donin vagabondët. Ata madje më prezantuan me miqtë e tyre.
Në dyqanin e parë që hapëm shitëm vetëm qumësht, oriz dhe kos. Blemë ëmbëlsira nga qendra e Selanikut. Më vonë punuam shumë për akullore, profiterol, bakllava dhe kadaifin. Të njëjtat ëmbëlsira që shisja atëherë, po shes të njëjtat sot.
Provova të bëja një trekëndësh me gjethet që përdora për bakllava. Dhe më pëlqeu. Ne ishim të parët që përdorëm koren e fletës. Me teste në proporcion, u bë edhe kremi.
Sapo nxora trigonat, menjëherë u bënë të paparë. Radhë njerëzish po formoheshin jashtë dyqanit për t’i provuar. Po shisja dhjetë mijë trigona të dielën. Për shumë vite, fundjavave nuk flija fare. Dhe nuk po e ekzagjeroj aspak.
Mbaj mend, njerëzit e arsimuar më thanë t’i zotëroja. Unë, megjithatë, kurrë nuk i kushtoja vëmendje. Është një gabim i madh.
Faktori i fatit luan një rol të rëndësishëm. Por kurrë nuk kemi pasur marrëdhënie publike. Çdo gjë u bë me punën tonë të palodhshme. Kjo është, në fund të fundit, karakteristika kryesore e Pontianëve.
Trigonat mbahen në frigorifer për një javë. Gjethja sigurisht zbutet për shkak të kremit.
Për mua dyqani është gjithçka. Ajo është e gjithë jeta ime. Vajzat e mia e duan atë por ata thonë se dyqani është vetëm një pjesë e jetës së tyre.
Cili është sekreti i suksesit? Përbërës të mirë dhe punë e palodhur. Duhet të jesh në dyqan gjatë gjithë kohës…”
@NewsIn.Al
